مونولیت چیست؟ ماجرای پیدا شدن در جاجرود

به گزارش ایمنا دو ماه پیش خبری در رسانه‌های جهان پیچید که سازه‌ای آینه‌ای در ایالت "یوتا" آمریکا کشف شده است اما ماجرای مونولیت فقط به ایالت یوتای آمریکا محدود نماند و بعد از آن در این سازه پر ابهام در نقاط دیگر دنیا مانند هلند، انگلستان، آلمان، کانادا، استرالیا و بلژیک هم دیده شدند.

مونولیت چیست؟

مونولیت یا monolith اصطلاحی بوده که با ظاهر شدن ستون‌های فلزی مرموز در سراسر دنیا، بر سر زبان‌ها افتاده است؛ طبق تعریف دیکشنری کالینز، کلمه مونولیت به معنی تکه سنگی بسیار بزرگ و مرتفع بوده که در زمان‌های قدیم، در محلی مشخص قرار داده شده است. بنای تاریخی استون هنج (Stonehenge) بریتانیا به عنوان معروف‌ترین مجموعه از مونولیت‌ها شناخته می‌شود و نمونه‌های دیگری از این پدیده در سراسر جهان وجود دارد.

ماجرای مونولیت یوتا چیست؟

نخستین بار، دو ماه پیش بود که خبر کشف یک جسم فلزی آینه‌ای در ایالت یوتا در رسانه‌ها پیچید. این مونولیت که توسط یک بالگرد محیط زیست در مناطق بیابانی رؤیت شد، مقامات محلی را سردرگم کرد. این مونولیت ۳٫۶ متری به طرز مرموزی در صخره‌های سرخ رنگ بیابان‌های یوتا در ایالات متحده آمریکا کاشته شده بود و هیچ نشانی از کسی که آن را نصب کرده بود، مشاهده نمی‌شد.

برت هاتچینگز، خلبان بالگرد محیط زیست که در مأموریت شمارش گوسفندان بزرگ‌شاخ در یوتا به این مونولیت برخورده بوده‌اند، گفت: من در همه سال‌هایی که بر فراز آن منطقه پرواز کرده‌ام، تا به حال با چنین چیز عجیبی روبه‌رو نشده بودم.

اداره امنیت عمومی یوتا ضمن انتشار عکس‌های این مونولیت، منشأ احتمالی آن را گروه‌های هنری دانست و بر لزوم انجام بررسی‌های بیشتر در این باره تاکید و تصریح کرد: نصب سازه و آثار هنری در اراضی عمومی تحت نظارت دولت فدرال بدون مجوز غیرقانونی است و فرقی هم نمی‌کند که از کدام سیاره آمده باشید.

این موضوع در این نقطه خاتمه نیافت و مونولیت یوتا به یک‌باره ناپدید شد؛ بدون اینکه منشأ و چرایی وجود آن مشخص شود.

مونولیت در جهان

در حوالی تاریخی که مونولیت یوتا ناپدید شد، یک مونولیت براق دیگر در آن سوی جهان در ارتفاعات رومانی ظاهر شد. آن مونولیت هم چند روز پس از رؤیت در تپه‌ای نزدیک به دژ باستانی «پتروداوا داچیَن» در ایالت «نِمت شمالی»، بی‌مقدمه ناپدید شد. کمی پس از آن، یک مونولیت جدید در یک جاده مال‌رو بر فراز کوهی در جنوب کالیفرنیا دیده شد که آن‌هم به‌سرعت ناپدید شد.

به دنبال آن، در نخستین آخر هفته ماه دسامبر مردم تصادفاً به یک مونولیت بلند و براق در ساحل «آیل آف وایت» (جزیره وایت در بریتانیا) برخوردند. این ستون در ساحل «کامتون» در غرب جزیره کار گذاشته شده بود. یک مونولیت فلزی هم در همان هنگام به‌گونه‌ای مرموز در میان یک مزرعه در ناحیه «باستروُد» بلژیک دیده شد.

مونولیت در مریخ

ناسا حدود چهار سال پیش، تصاویری را از مریخ ثبت کرد که ساختارهایی مشابه مونولیت‌های فلزی کشف شده روی زمین، در آنها به چشم می‌خورد. این تصاویر را فضاپیمای چندمنظوره ناسا موسوم به "مدارگرد شناسایی مریخ"(Mars Reconnaissance Orbiter)، از مریخ و یکی از قمرهای آن موسوم به "فوبوس" (Phobos) به ثبت رسانده است. مونولیت مریخ، یک ساختار مستطیل شکل است که به صورت عمودی روی سطح این سیاره قرار گرفته و مدارگرد شناسایی مریخ توانسته تصاویر آن را از فاصله حدود ۱۸۰ مایلی ثبت کند.

اگرچه ممکن است دیدن این تصاویر، فرضیه نقش موجودات فرازمینی را در نصب مونولیت‌های زمینی تقویت کند اما برخی از پژوهشگران باور دارند که تصاویر ثبت شده از سطح مریخ، چیزی به جز تصویر یک تخته سنگ مستطیل شکل نیست.

مونولیت ادیسه فضایی

این ستون‌های فلزی یادآور فیلم معروف «۲۰۰۱: ادیسه فضایی» است که در آن یک مونولیت متعلق به موجودات فضایی، نمادی است که به نظر می‌رسید در تکامل بشر نقش داشته بوده باشد.

حدس برت هاچینگز، خلبان بالگردی که مونولیت یوتا را کشف کرد، این بود که این مونولیت توسط "یک هنرمند موج نو" یا یکی از دوست‌داران فیلم ادیسه فضایی ۲۰۰۱ که در سال ۱۹۶۸ توسط استنلی کوبریک کارگردانی شد، نصب شده است، این فیلم بر پایه نوشته‌های آرتور سی کلارک ساخته شده است و مونولیت‌های سیاه‌رنگ با ابهتی که توسط موجودات فرازمینی خلق شده‌اند یکی از عناصر داستانی آن است.

ماجرای ساخت مونولیت

در حالی که نخستین مونولیت‌ها در هاله‌ای از رمز و راز قرارگرفته‌اند، یک تعاونی ناشناس که خود را «معروف‌ترین هنرمند» می‌نامد، مسئولیت ساخت و تعبیه مونولیت یوتا را برعهده گرفته است و تاکنون نمونه‌های آن را به مبلغ هر یک ۴۵ هزار دلار فروخته است؛ اما این نهاد در مورد مونولیت «آیل آف وایت» گفت: «این مونولیت در حال حاضر از کنترل من خارج است. برای همه موجودات فضایی که برای انتشار این اسطوره در سراسر جهان سخت می‌کوشند، آرزوی موفقیت می‌کنم.»

روزنامه نیویورک‌تایمز، گزارشی را در این رابطه منتشر کرد که از شباهت میان این سازه فلزی صیقلی با آثار "جان مک‌کراکن"(John Maccracken)، هنرمند مینی‌مالیست اهل آمریکا حکایت داشت.
گالری "دیوید زویرنر" (David Zwirner) که نمایش آثار این هنرمند را از سال ۱۹۹۷ تاکنون بر عهده داشته است، ادعا کرد که این ستون فلزی صیقلی، از آثار مک‌کراکن است، پاتریک مک‌کراکنپسر این هنرمند فقید در یک مصاحبه تلفنی گفت که از شنیدن این خبر گیج شده است اما پس از آن، خاطره‌ای با پدرش را مطرح کرد: ما بیرون از خانه ایستاده بودیم و به ستاره‌ها نگاه می‌کردیم که پدر گفت می‌خواهد آثار هنری خود را در مکان‌های دورافتاده رها کند تا بعدها کشف شوند.

پاتریک در پاسخ به این سوال که آیا فکر می‌کند پدرش شوخی کرده است، گفت که این طور فکر نمی‌کند. وی افزود: پدر تحت تأثیر این ایده قرار داشت که بازدیدکنندگان بیگانه، اشیایی شبیه به آثار او را در زمین به جا می‌گذارند و یا شاید آثار او به آثار این موجودات شباهت دارد. کشف این مونولیت، مطابقت زیادی با دیدگاه هنری او دارد.

آندریی کارابِلی، شهردار «پیاترا نِمت»، که مونولیت رومانیایی در آنجا ردیابی شد، در صفحه فیس‌بوکش نوشت: «برای کسانی که فکر می‌کنند در کائنات زندگی وجود دارد، دلیلی برای وحشت نیست. حدس من این است که برخی نوجوانان شیطان فضایی که در بشقاب‌پرنده والدین خود تنها مانده‌اند، شروع به کاشتن این مونولیت‌ها در سراسر جهان کرده‌اند؛ نخست در یوتا و بعد در پیاترا نمت. افتخار می‌کنم که شهر ما را انتخاب کردند.»

یک طراح اهل استان «ساسکس غربی» هم ادعا کرده است که مونولیت «آیل آف وایت» کار او بوده و گفته است که آن را «محض تفریح» ساخته است. تام دانفورد ۲۹ ساله در مورد انتخاب محل تعبیه این مونولیت، به شبکه بی بی سی گفت: «اگر موجودات فضایی بخواهند به کره زمین بیایند، فکر می‌کنم سراغ امن‌ترین نواحی خواهند رفت که آیل آف وایت است که در «رده یک» (کمترین محدودیت کووید -۱۹) قرار دارد.»

این ستون‌های فلزی یادآور فیلم معروف «۲۰۰۱: ادیسه فضایی» است که در آن یک مونولیت متعلق به موجودات فضایی، نمادی است که به نظر می‌رسید در تکامل بشر نقش داشته بوده باشد.

در مورد ناپدید شدن این مونولیت‌ها هم شایعاتی در جریان است. یک عکاس اهل کلرادو به تلویزیون «کی اس تی یو» گفت که یک شب چهار مرد را دیده است که این مونولیت توخالی ساخته شده از فولاد ضدزنگ را از جا کنده‌اند و حین بردن آن می‌گفته‌اند: «هیچ اثری به‌جا نگذار.»

دو ورزشکار ورزش‌های دشوار هم ادعا کرده‌اند که اعضای گروه مأمور تخریب ستون‌های فلزی بوده‌اند زیرا این نگرانی وجود داشته است که هجوم گردشگران به محیط زیست دست‌نخورده (صحرای یوتا) لطمه بزند. مقامات مسئول گفته‌اند که گردشگران علف‌ها و گیاهان را با اتومبیل‌های خود له کرده‌اند و از خود زباله به جا گذاشته‌اند.

در این میان، مقامات شهر «آتاسکادرو» در کالیفرنیا می‌گویند که گروهی از مردان جوان که نیمه‌شب، پنج ساعت سفر کردند تا خود را به محل برسانند، مونولیت یافت‌شده در این منطقه را تخریب کرده‌اند و با خود برده‌اند. هِدِر مونرو، شهردار این ناحیه، گفت: «جای تأسف است که این مردان جوان با سفری پنج‌ساعته خود را به جامعه ما رساندند تا مونولیت را تخریب کنند. این مونولیت چیزی جالب و بی‌همتا در روزهایی پرتنش بود.»

مونولیت در ایران

اخبار روزهای گذشته حاکی از آن است که نهمین مونولیت فلزی مرموز در حوالی روستای نیکنام‌ده در نزدیکی تهران در کشور ایران مشاهده شده است. ارتفاع این جسم فلزی نیز مانند همتایان خود سه متر است و مانند سایر مونولیت‌های دیده شده در نقاط دیگر جهان، از جنس استیل براق ساخته شده است. حکاکی دو حرف N و S که نشان‌دهنده قطب شمال و جنوب، بر بدنه این مونولیت جلب توجه می‌کند. یک روی این جسم عجیب ناظر به کوه و سمت دیگر آن، مشرف به پرتگاه است.

جزئیات مشاهده مونولیت در جاجرود

عباس یافتچیان دهیار نیکنامده در خصوص صحت وجود این شیء در ارتفاعات اطراف این روستای حاشیه جاجرود، اظهار کرد: پس از اینکه خبر پیدا شدن این شیء فلزی در رسانه‌ها منتشر شد، ما منطقه مشابه عکس را شبیه سازی و پیدا کردیم و با یک اکیپ ۲۰ نفره کاملاً آن‌جا را جست‌وجو کردیم، اما هیچ چیزی ندیدیم و در نتیجه جست‌وجوی ما هیچ اثری از آن جسم فلزی پیدا نشد.

وی با تأکید بر مخدوش بودن عکس منتشر شده در رسانه‌ها گفت: انعکاس دکل مخابراتی که در تصویر افتاده است با واقعیت آن محل تضاد دارد. به علاوه عکس‌های آن محل و سازه‌های اطراف آن بسیار با واقعیت آن مکان متفاوت است و به نظر عکس در زمان دیگری گرفته شده و دستکاری شده است.

پیگیری از کارشناسان حوزه عکس نیز نشان می‌دهد که تصویر منتشر شده در رسانه‌ها با برنامه‌های ویرایش عکس دستکاری شده است و در عکس تضادهای متعددی مشهود است.

خبرنگاران با حضور در محل دقیق مونولیت در تهران با یک تیر چوبی مواجه شدند. ظاهراً قبل از اینکه خبرنگار و عکاس به محل برسند تیر چوبی بنایی در محلی که گودالی وجود داشت به صورت عکس اولیه مونولیت قرار داده شده بود. آنچه مسلم است افرادی با قرار دادن این تخته چوب بنایی به شکل عمودی می‌خواستند نمادی از مونولیت را نمایش داده و عکس یادگاری بگیرند. اما اینکه قبل از رسیدن خبرنگار و مردم محلی مونولیتی در آنجا قرار داشته است یا نه، هنوز مشخص نیست.